جاذبه های گردشگری بلخ
توضیحات
جاذبه های گردشگری بلخ«جاذبههای گردشگری بلخ» اثر صالحمحمّد خلیق، در زمستان سال ۱۳۹۹ هجری خورشیدی از سوی شرکت کتاب شاهمحمد باشمارگان ۱۰۰۰ نسخه در شش فصل و ۶۸۰ صفحه به قطع وزیری و با عکسهای رنگی در کابل به چاپ رسیده است. در این اثر، منابع، ظرفیّتها و جاذبههای سیاحتی بلخ به شناسایی گرفته شده اند. با توجّه به این که منابع، ظرفیّتها و جاذبههای گردشگری یک سرزمین در واقع همه گسترههای جغرافیایی و تاریخی آن سرزمین و گوشههای گوناگون زندهگی باشندگان آن را در بر میگیرند، در این کتاب به جلوههایی رنگینی از چشماندازها و داشتههای طبیعی بلخ گرفته تا میراثهای تاریخی و فرهنگی ملموس و غیر ملموس و زندگی اجتماعی و مردمشناسی باشندهگان این مرز و بوم روبهرو میشویم. برای این که خوانندگان به راحتی وارد موضوع اصلی کتاب شوند، در آغازین بخش این اثر به معرفی همهجانبه صنعت گردشگری از جمله تعریفهایی از گردشگر و گردشگری، انواع گوناگون گردشگری و منابع طبیعی و انسانی آن و نیز سازمانهای مهمّ گردشگری جهان پرداخته شده است. دومین بخش کتاب به شناسایی استان بلخ اختصاص داده شده است. خوانندگان در این بخش، به فشرده تاریخ بلخ از دورههای پیش از تاریخ و دورههای تاریخی پیش از اسلام و دورههای اسلامی تا روزگار کنونی، و همچنین جغرافیای اداری استان امروزی بلخ به شمول مرکز، شهرستانهای چهاردهگانه و شهر مرزی حیرتان آشنا میشوند. در بخش سوم کتاب، بلخ از زاویه دید گردشگران و سفرنامهنویسان شناختهشده جهان و منطقه و کشور از روزگاران کهن تا امروز، نگریسته میشود. مطالعه این بخش به دنبال بخش پیشین برای خواننده که با تاریخ و جغرافیای بلخ آشنا شده است بسیار دلچسپ خواهد بود. این بخش حتّی برای خود مردم بلخ و کسانی که به این سرزمین در گذشتهها سفری داشته اند نیز خاطرهانگیز خواهد بود و آنان را پابهپای سفرنامهنویسان به گوشه گوشه تاریخ و جغرافیای خواهد برد. در این بخش کوشش بر این بوده تا متن اصلی گزارشهای گردشگران و سفرنامهنویسان فراهم آیند. بخش چهارم، ویژه فعالیّت نهادهای گردشگری بلخ است. در اینجا ضمن معرفی تاریخچه فعالیّت نهادهای گردشگری در بلخ و قانونها و کارشیوههای گردشگری کشور و نیز شرکتها و هتلهای گردشگری بلخ، آمارهایی از ورود گردشگران به بلخ و درآمد گردشگری در بلخ نیز ارائه شده اند. در بخش پنجم، که بنیادیترین بخش کتاب است، منابع، ظرفیّتها و جاذبههای گردشگری استان بلخ به گونه همهجانبه و مفصّل به معرفی گرفته شده اند. این بخش دربرگیرنده معرفی همه ظرفیّتها و جاذبههای طبیعی بلخ، چون کوهها و تنگیها، دشتها و تپهها، چشمهها، رودها، جنگلها و نیزارها، درختان، گلها و گیاهان خودرو و جانوران و پرندگان وحشی و به همینگونه جاذبههای انسانی، چون ساحههای باستانی، بناهای تاریخی، شخصیّتهای علمی و ادبی جهانی بلخ، دانشگاهها و مؤسسههای آموزشهای عالی بلخ، بیمارستانها، پارکهای شهری، ورزشگاهها و نمادهای زندهگی معاصر و نیز جشنها و آیینهای مردمی، بازیهای محلّی، پیشههای سنّتی و ساختههای دستی، سرودههای عامیانه و موسیقی محلّی، از جمله معرفی آلههای گوناگون موسیقی محلّی و معرفی کوتاه آوازخوانان و نوازندگان شناختهشده محلّی، خوراکههای محلّی از گونه غذاها، نوشابهها و شیرینیها و باغداری، کشاورزی و دامداری در بلخ است. و سرانجام، نتیجهگیری پژوهش، چالشها و دشواریهای فراراه صنعت گردشگری در بلخ و پیشنهادها برای حلّ آنها و فهرست سرچشمهها که دربرگیرنده کتابها، نشریّهها و برگهای اینترنتی اند پایانبخش این اثر استند. در معرفی جاذبههای گردشگری بلخ کوشش شده است تا نگاهی بر پشینه آنها نیز انداخته شود و نیز در برخی از موارد به بازتاب این جاذبهها در سرودههای شاعران پیشین و معاصر نیز اشاره رفته است. به همینگونه برای ایجاد سهولتی بیشتر به خوانندهگان و پژوهندگان، سالها همزمان به هجری خورشیدی و میلادی آمده اند. تلفّظ برخی از نامها و نامواژههای خارجی، به حروف لاتین در پانویس صفحه مربوط و ارجاع به منابع به گونه درونمتنی آمده است و در لابهلای متن اصلی، تصویرهای مرتبط به جاذبههای گوناگون گردشگری بلخ و پس از نتیجهگیری، دشواریها و چالشها و پیشنهادها، فهرست منابع به ترتیب حرفهای الفبا جا داده شده اند. در نگارش این اثر در مجموع از ۳۱۸ منبع معتبر استفاده شده است.