اثربخشی مقررات طرح های تفصیلی بر نوسازی و بهسازی بافت فرسوده شهر اصفهان

توضیحات

اثربخشی مقررات طرح های تفصیلی بر نوسازی و بهسازی بافت فرسوده شهر اصفهانبا توجه به مشکلات موجود در شهرهای بزرگ مانند گسترش شهر بر روی اراضی باارزش کشاورزی پیرامون و فرسودگی فضایی – کالبدی بافتهای درونی شهر، لزوم اتخاذ روشها و راهبردهایی جهت برقراری توسعه پایدار شهرها بیش از پیش ضرورت دارد. در این خصوص راهبرد توسعه درون زای شهری، یعنی توجه به بهسازی بافت و نوسازی در بافتهای درونی و فرسوده شهرها- بدلیل وجود توانهای بالقوه و بالفعل موجود در آنها - روشی است که می تواند معضلات فضایی و کالبدی شهرها را حل نماید. اما یکی از موانع دسترسی به توسعه پایدار دورنی شهرها در این بافتها ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی می باشد که در اغلب موارد، بدون مبانی علمی و تخصصی ، به عنوان مانعی دست و پاگیر جهت نوسازی اینگونه بافت ها می باشد. از جمله این ضوابط و مقررات، ضوابط ارتفاعی ساختمانها است. تحقیق حاضر در پی بررسی اثربخشی ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی بر بهسازی و نوسازی مسکن در بافت فرسوده شهر اصفهان می باشد تا با شناسایی این تاثیرات محدودیت های قوانین شناسایی و راهکارهای اصلاح آنها بیان گردد. با توجه به موضوع تحقیق، روش بکار رفته شده در این پایان نامه، روش توصیفی – تحلیلی می باشد. درتحقیق حاضر پس از ارائه مولفه های ارتفاعی در بافت های فرسوده و طرح 6 مدل، راهکارهایی مربوطه ارائه می گردد. فهرست مطالب عنوان صفحه بخش اول : مبانی نظری و فنی تحقیق فصل اول : کلیات طرح تحقیق طرح مسئله 2 سوالات تحقیق 4 فرضيات تحقیق 4 اهداف تحقیق 5 سابقه و ضرورت انجام تحقيق 5 کاربرد تحقیق 5 استفاده كنندگان از نتيجه پايان نامه ( اعم از مؤسسات آموزشي ، پژوهشي ، دستگاههاي اجرايي و غيره ) 6 جنبة جديد بودن و نوآوري طرح 6 روش انجام تحقيق 6 جامعة آماري و تعداد نمونه 7 روش تجزيه و تحليل اطلاعات 7 تعریف مفاهیم و اصطلاحات کلیدی 7 1-12-1- اثربخشی 8 8 1-12-3- ضوابط و مقررات شهرسازی 8 1-12-4- طرح تفصیلی 9 1-12-5- بافت فرسوده شهری 9 1-12-6- ضوابط ارتفاع 10 1-12-7- ضوابط سایه اندازی 10 1-12-8- نوسازی 11 1-12-9- بهسازی 12 1-13- جمع بندی و نتیجه گیری 12 فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 2-1- مقدمه 14 2-2- توسعه پایدار 15 2-2-1- توسعه پایدار شهری 15 17 2-2- 2-1-شاخص سیاسی 17 2-2-2- 2- شاخص های اجتماعی - فرهنگی 17 18 2-2-2-4- شاخص فناوری 19 2-2-2-5- شاخص زیست محیطی 19 2-3- بررسیبافت هاي شهری 20 2-3-1- بافت تاریخی 20 2-3 -2- بافت قدیم 21 2-3-3- بافت پيراموني يا بافتهاي با اسكان غيررسمي 21 2-3-4- بافت فرسوده 21 2-3-4-1-بافت هاي داراي ميراث هاي شهري 22 22 22 2-3-5- ویژگي عمومي بافتهاي فرسوده 23 2-3- 5- 1-عمر ابنيه 23 2-3- 5- 2-دانه بندي و تعداد طبقات 23 2-3- 5- 3-نوع مصالح 23 2-3- 5- 4-وضعيت دسترسي ها 23 2-3-5- 5- وضعيت خدمات و زير ساختهاي شهري 24 2-4- دیدگاههای نظری در زمینه بهسازی و نوسازی بافتهای شهری 24 2-4-1- اوژن ویوله لودو ( 1879- 1814 م ) 24 2-4-2- جان راسکین (1900- 1818م) 25 2-4-3- کامیلیو سیت (1843-1904م) 26 2-4-4- کامیلو بویی تو (1914-1836) 26 2-4-5- لوکا بلترامی ( 1933-1854) 27 2-4-6- لودویکو کوارونی (1987-1911) 28 2-4-7- گوستاو جیووانی (1873-1947) 29 2-4-8- پاتریس گدس(1854-1932م ) 29 2-4-9- شارل اوارد ژانره مشهور به لوكوربوزيه (1887 -1965 م) 30 2-4-10- کوین لینچ (1984-1918 م ) 31 2-4-11- کنزو تانگه(1913) 32 2-4-12- ادموند بیکن (1910- 2005 ) 32 2-5- روشهای مداخله در زمینه بهسازی ونوسازی بافتهای فرسوده 33 2-5-1- روش حفاظتی - بهداشتی 34 2-5-2- روش حفاظتی - تزیینی 34 2-5-3- روش بازسازی شهری 34 2-5-4- روش مرمتی معماری - شهری برای فضاهای محدود 35 2-5-5-روش جامع مرمت شهری 35 2-6- جمع بندی و نتیجه گیری 36 فصل سوم : مبانی فنی تحقیق 3-1- مقدمه 38 3-2- روشهای تعیین ارتفاع 39 3-2 -1- روش گاباری 39 3-2 -2-روش سطح اشغال زمین و طبقات 40 روش سطح فضای باز 41 3-2-4- روش سطح آشکاری آسمان 41 روش شاخص روشنایی 43 3-3- عوامل و مولفه های موثر بر ارتفاع پذیری ساختمانها 44 3-3-1- عوامل و مولفه های عام و کلی 45 – اقلیمی موثر در ارتفاع پذیری ساختمانها 45 3-3-1-1-1- عرض جغرافیایی وموقعیت سالیانه خورشید( نقاط اوج و حضیض سالیانه خورشید) 45 3-3-1-1-2- موقعیت خورشید 46 3-3-1-1-3- اقلیم و شرایط آب و هوایی منطقه 48 3-3-1-1-4- توپوگرافی و شیب زمین 50 3-3-1-2- عوامل ومولفه های حقوقی و قانونی ارتفاع پذیری ساختمان ها 51 3-3-1-2-1- منطقه بندی ارتفاعی شهر 52 3-3-1-2-2- حرایم و محدودیتهای ارتفاعی 52 3-3-2- عوامل و مولفه های خاص و موضعی 53 3-3-2-1- ویژگی ها و مشخصات فضایی – کالبدی فردی پلاک و ساختمان 54 54 59 3-3-2-1-3- الگوی کالبدی ساخت مسکن 60 3-3-2-1-4- مساحت زمین 61 3-3-2-1-5- مقطع و شکل طبقاتی ساختمانهای سایه پذیر 61 3-3-2-1-6- شکل همجواری ساختمان با ساختمانهای پیرامون 64 3-3-2-1-7 - نحوه قرار گیری ، نسبت و چیدمان باز شوها و پنجره های 65 3-3-2-1-8- سطح اشغال 66 3-3-2-1-9- شکل سطح اشغال (ترکیب توده و فضا ) 66 3-3-2-1-10- جهت گیری پلاک نسبت به معبر یا دسترسی پلاک به معبر 74 3-3-2-2- ویژگیها و مشخصات فضایی – کالبدی گروهی پلاک ها و ساختمانهای همجوار و بافت 77 3-3-2-2-1- الگوی شبکه معابر 78 3-3-2-2-2- عرض معابر 78 3-3-2-2-3- جهت معابر 79 3-4- جمع بندی و نتیجه گیری 79 فصل چهارم : مروری بر تجارب طرح های توسعه شهری در جهان 4-1- مقدمه 82 4-2- نگرشی به تاریخچهطرح های توسعه شهری در جهان 83 4-2-1- تجارب انگلستان 89 4-2-2- تجارب فرانسه 93 4-2-3- تجارب کشور آلمان 96 4-2-4-تجارب کشور ایالات متحده آمریکا 98 4-2-5- تجارب چین 100 4-2-6- تجارب ژاپن 100 4-3- جمع بندی و نتیجه گیری 106 فصل پنجم : جایگاه طرح های توسعه شهری در نظام برنامه ریزی شهری ایران 5-1- مقدمه 108 5-2- بررسی اصطلاحات قانونی 109 5-2-1- قانون 109 5-2-1-1- قانون اساسی 109 5-2-1-2- قانون عادی 109 5-2-1-3- آیین نامه 110 5-2-1-4- تصویب نامه 110 5-2-1-5- بخشنامه 110 5-3- تجارب ایران در نظام برنامه ریزی شهری 111 5-4- نظام طرحهاي توسعه شهري در ایران 117 5-4-1- طرح های جامع 118 5-4-2- طرح های توسعه و عمران شهر و حوزه نفوذ 118 5-4-3- طرح های هادی شهری 119 5-4-4- طرح های جزئیات شهرسازی 119 5-4-5- طرح های آماده سازی زمین 120 5-4-6- طرح های شهرستان 120 5-4-7- طرح های منطقه شهری 121 5-4-8- طرح های بهسازی و نوسازی بافتهای قدیم 121 5-4-9- طرح های تفصیلی 122 5-5- جمع بندی و نتیجه گیری 123 فصل ششم : ضوابط و مقررات ارتفاع پذیری بافت های شهری 6-1- مقدمه 125 6-2- ضوابط و مقررات عام سایه اندازی بافت های شهری 126 6-2-1- تصویب طرح های ملی موثر در توسعه شهرها 126 6-2-2- ضوابط منطقه بندی و تعیین تراکم های ساختمانی و کاربری اراضی در طرح های توسعه 126 127 6-2-4- ضوابط و مقررات منطقه بندي مسكوني شهرها به مجتمع آپارتماني، چندخانواري و تك واحدي در جهت حفظ حقوق همسايگي در واحدهاي مسكوني به لحاظ تأمين نور، آفتاب و عدم اشراف 129 6-2-5- كنترل تراكم ساختماني و تعيين سطح اشغال در مناطق مسكوني ( براساس حفظ سرانه فضاي باز، تشويق بلندمرتبه سازي، كاهش سطح زيربناي مسكوني و عدم تفكيك ) 130 6-2-6- ارتفاع ساختمان ( تعداد طبقات روی پیلوت ) با توجه به عرض ترافیکی گذرهای اطراف 131 6-2-7- احداث ساختمان هاي (6) طبقه و بيشتر در شهر تهران 132 جلوگیری از افزایش محدوده شهرها 133 6-2-9- موضوع بافت هاي فرسوده شهري 133 6-2-10- شاخصهای شناسایی بافت هاي فرسوده شهري 134 6-2-11- اعطای تراکم تشویقی در بافتهای فرسوده شهری 134 6-2-12- آیین نامه اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن 135 6-3- ضوابط و مقررات خاص ارتفاع پذیری بافت های شهری 136 6-3-1- مقدمه 136 6-3-2- ضوابط و مقررات ساختمانی و شهرسازی طرح تفصیلی شهر اصفهان 136 - تعریف مفاهیم 138 6-3-4- ضوابط و مقررات عمومي 140 1- مشرفیت، معماری و نحوه استقرار بناها 141 2- پارکینگ ها 143 6-4- جمع بندی و نتیجه گیری 143 بخش دوم : تجزیه و تحلیل یافته ها و ارائه راهکارهای پیشنهادی تحقیق فصل هفتم : شناخت اجمالی نمونه موردی 7 -1- مقدمه 147 7-2- معرفی اجمالی شهر اصفهان 148 7 -2-1موقعیت جغرافیایی شهر اصفهان 148 7-2-2- توپوگرافی شهر اصفهان 148 7-3- مهمترین عناصر اقلیمی در شهر اصفهان 149 150 7-3-2- ساعات آفتابی 151 7-3-3- موقعیت خورشید 152 7-3-4- سایر عناصر اقلیمی 156 7-4- بررسی تحولات جمعیتی در سرشماریهای رسمی کشور 156 7-5- تاریخچه شکل گیری ساختار فضایی – کالبدی شهر اصفهان 160 7-6- شناخت بافت فرسوده در سطح مناطق شهری اصفهان 164 7 -7- طرح های توسعه شهری در اصفهان 168 7-7-1- طرح های جامع کوکس (1338 ه.ش ) 169 7-7-2- طرح جامع و تفضیلی ارگانیک 170 7-7-3- طرح منطقه اصفهان 172 7-7-4- طرح تجدید در طرح جامع وتفضیلی ارگانیک 173 7-7-5- طرح بازنگري طرح تفصيلي 174 7-8- جمع بندی و نتیجه گیری 176