بررسی اثر بخشی آموزش مهارت رفتار جرات‏مندانه بر تصمیم‏گیری و کمال‏گرایی دانش آموزان دختر

توضیحات

بررسی اثر بخشی آموزش مهارت رفتار جرات‏مندانه بر تصمیم‏گیری و کمال‏گرایی دانش آموزان دخترنوجوانان امیدها و سرمايه‏های آينده جامعه محسوب می‏شوند. نقش بی بديل اين قشر در روند رشد، توسعه و تعالی کشور بر هیچ‏کس پوشیده نیست، لذا هرگونه سرمايه‏گذاری برای اين گروه سنی در جهت رشد و شکوفايی به عنوان پشتوانه‏ی اساسی، ضروری است. با توجه به اينکه تعداد بسیاری از نوجوانان ما در مدارس مشغول به تحصیل هستند، آموزش و پرورش یکی از نهادهای بسیار مهم کشور است که با توجه به وظیفه خطیر پرورش افراد اجتماع، مسئولیت عظیمی درغنی شدن هرچه بیشتر سرمایه های علمی و معنوی جامعه برعهده دارد. نیروهای پرورش یافته توسط آموزش و پرورش، باید در زمینه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و علمی ایفای نقش کنند. بنابراین هر چه که یک کشور به آموزش و پرورش خود بها دهد و آنرا غنی­تر سازد به بیراهه نرفته، بلکه رشد و شکوفائی جامعه را تضمین خواهد کرد. پرداختن به این امر در کشورهای در حال توسعه به دلیل کمبود منابع و امکانات و افزایش سریع جمعیت، پررنگ­تر شده و اهمیت بیشتری پیدا می­کند. از جمله مهم‌ترین نگرانی‌های معلمان، مدیران مدارس و خانواده‌های دانش‏آموزان، پیشرفت تحصیلی و جلوگیری از افت تحصیلی آنها می‌باشد. سؤالی که ذهن هر پژوهشگر را درگیر می­سازد این است که "آیا راه حلی وجود دارد که بتوان از منابع مالی و انسانی که هر ساله به میزان وسیعی در آموزش و پرورش کشور صرف می‏شود بهره بیشتری برد؟". یکی از تدابیر لازم برای بهینه‏سازی آموزش کشور، پرداختن به مسائل و عوامل موثر بر رشد و پیشرفت تحصیلی دانش‏آموزان است. این که چه عواملی بر پیشرفت و موفقیت تحصیلی دانش‏آموزان تأثیر می­گذارد، یا سهم و مشارکت هر عامل چه اندازه است، همواره از حیطه های مورد علاقه پژوهشگران تربیتی و روان شناسان تربیتی بوده است(آکوردینو و اسلانی، 2008) حصول به اهداف آموزشی با وجود آشفتگی ها و ناسازگاری های عاطفی و رفتاری امری مشکل و غیرممکن است و با توجه به اينکه نوجوانان در مقطع سنی خود با مسائل و مشکلاتی در سازگاری با روابط بین فردی، بلوغ، تحصیلی و... مواجه می شوند ايجاد شايستگی‏های لازم برای مقابله مؤثر و کارآمد با چالش های حال و آينده ضروری به نظر می‏رسد. يکی از راه‏های ارتقای سطح سازگاری دانش آموزان بهره‏گیری از مهارت‏های شناختی من جمله آموزش مهارت رفتار جرات‏مندانه است(برنز، 2008) آموزش مهارت‏های زندگی برای کودکان و نوجوانان همواره به عنوان يکی از اهداف عالی نظام رسمی تعلیم و تربیت بوده است، چرا که رشد و تحول در سايه آموزش اين مهارت‏ها حاصل شده و موجب سازگاری و برقراری ارتباط سالم و صحیح کودکان و نوجوانان با اطرافیان می‏گردد، بنابراين برنامه‏ريزی قبلی و هدف‏گذاری دقیق و تلاش مستمر برای آموزش و تقويت آنان ضروری است. جريان ابراز وجود نمودن از کودکی شروع شده و در تمام طول زندگی ادامه دارد. بر اين اساس بديهی است که هرگونه تلاش در خصوص ايجاد و پرورش مهارت‏های مهمی همچون رفتار جرات‏مندانه چه در برنامه درسی رسمی و يا در فعالیت های فوق برنامه مدرسه نمی‏تواند بدون ملاحظه روند رشد دانش‏آموزان در ابعاد مختلف رشدی باشد، به‏ويژه آنکه سالهای حساس رشد اجتماعی کودکان و نوجوانان مقارن با سنین مدرسه اعم از ابتدائی و دبیرستان است، لذا از آنجا که دانش‏آموزان اين سنین سرنوشت ساز را در مدرسه سپری می‏کنند، ناگزير مدرسه موظف است فرصت‏های مناسب برای رشد مهارتهای زندگی را فراهم آورد که مهارت هايی نظیر ابراز وجود، ارتباط موثر، کار گروهی و... را شامل می شود (الیوت و همکاران، به نقل از نظری نژاد، 1372). پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش رفتار جرات‎مندانه بر تصمیم‏گیری و کمال‏گرایی دختران مقطع سوم دبیرستان انجام شده است تا به اين ترتیب گامی ديگر در جهت تحقق اهداف پیشگیرانه در افزايش سازگاری و بهبود تصمیم‏گیری و کاهش کمال‏گرایی منفی نوجوانان برداشته شود کاملا واضح است که اگر اهداف فوق میسر شوند، راهی روشن و هموار جهت شکوفايی و استعدادهای نو، فراهم می‏گردد. اين امر موجبات تکامل فردی و اجتماعی تک تک افراد جامعه را فراهم ساخته و در نهايت به پیشرفت جامعه در ابعاد گوناگون منتج می‏شود چراکه نوجوانان امروز تصمیم سازان آینده این مرز و بوم خواهند بود و هرچقدر این تصمیم‏ها مبتنی بر درایت و تدبیر و به دور از وهم و خیال باشد تبعاتی بسیار درخشان‏تر در برخواهد داشت.بطور خلاصه می توان گفت : به دلایل متعدد بسیاری از نوجوانان ما از توانايی تصمیم گیری و انتخاب اصلح برخوردار نیستند و از طرفی برای اصلاح و درمان بسیاری از نابهنجاری‏های شخصیتی همچون کمال‏گرایی منفی نیاز به آموزش های مفیدی همچون مهارت‏های زندگی است تا آنان بتوانند از حداکثر ظرفیت‏های ذهنی و توانمندی‏های بالقوه خود بهره‏مند شوند بی‏ترديد نوجوانان مجهز به مهارت رفتار جرات‏مندانه که رکن مهمی از مهارتهای زندگی است، نسبت به همسالان خود در شرايط مشابه کارآمدی بیشتری از خود نشان می‏دهند. بنابراين شناخت صحیح اين قشر عظیم و کوشش در راه حل مشکلاتشان از اهمیت ويژه‏ای برخوردار است (کیامرثی، 1392).