ارتباط بین بازدهی پورتفوی سهام و نسبت های مالی آن در بورس اوراق بهادار تهران
توضیحات
ارتباط بین بازدهی پورتفوی سهام و نسبت های مالی آن در بورس اوراق بهادار تهرانفرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت) تعداد صفحه:95 فهرست مطالب : فصل اول: کليات تحقيق مقدمه...1 1-1- شرح و بيان مساله پژوهشي............................ 2 1-2- اهميت و ارزش پژوهش.......................................3 1-3- چهار چوب نظري تحقيق...............................4 1-4- اهداف تحقيق................................................5 1-5- فرضيه هاي پژوهش............................................... 5 1-6- قلمرو پژوهش........................6 1-6-1- قلمرو مکاني پژوهش..........................................6 1-6-2- قلمرو زماني پژوهش...........................................6 1-6-3- قلمرو موضوعي پژوهش...................................6 خلاصه.........................................................................8 فصل دوم: مروري بر ادبيات موضوع و پيشينه پژوهش مقدمه...................................................................... 9 2-1- اطلاعات وگزارشهاي مالي و نقش آنها در تصميمگيري..................... 10 2-2- اهداف گزارشگري مالي.................................10 2-3- تصميمگيري اقتصادي...................................12 2-4- استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداري............................. 13 2-5- نقش گزارشگري مالي در بازار سرمايه..........................15 2-6- اثرات ارائه صورتهاي مالي بر قضاوت سرمايهگذاران در تصميمات سرمايهگذاري.16 2-7- صورتهاي مالي اساسي............................................15 2-8- نسبتهاي مالي........................................15 2-8-1- نسبتهاي نقدينگي ............................19 2-8-2- نسبتهاي فعاليت................................ 19 2-8-3- نسبتهاي اهرمي ................................ 20 2-8-4- نسبتهاي سودآوري........................ 20 2-8-5- نسبتهاي ارزش بازار......................................20 2-9- تاريخچه استفاده از نسبتهاي مالي...................................20 2-10- نقاط قوت نسبتهاي مالي.........................................21 2-11-محدوديتهاي نسبتهاي مالي...............................................22 2-12- پيشبيني بازده سهام در فرايند تصميمگيري سرمايهگذاري.....................23 2-13- نظريه ارزشيابي و مدلهاي ارزشيابي سهام عادي........................... 25 2-13-1- مدلهاي تنزيل جريانات نقدي.....................................26 3-1-1- مدل والتر..................................................................................26 2-13-1-2- مدل گوردن.................................................................27 2-13-1-5- مدل كرنل.....................................................................27 2-13-2- شيوههاي ارزيابي نسبي(به کمک نسبتهاي بازار).....................................27 2-13-2-1- نسبت قيمت به سود هر سهم.......................................................28 2-13-2-2- نسبت قيمت به ارزش دفتري............................................................30 2-13-2-3- نسبت قيمت به جريان نقدي هر سهم....................................32 2-13-2-4- نسبت قيمت به فروش هر سهم......................................................33 2-14- روشهاي سرمايهگذاري در بورس اوراق بهادار...............................34 2-14-1- روش نموداري....................................................................34 2-14-2- روش اصولي...........................35 2-14-3- روش پورتفوليو35 2-14-3-1- خريد انواع سهام و کاهش ريسک.....................35 2-14-3-2- تعداد سهام مورد نياز براي کاهش ريسک سبد سهام (پژوهشهاي تجربي)..37 2-15- نسبتهاي بازار و سبد سهام..................................................................38 2-15- مروري بر پژوهشهاي انجام شده.............................................38 2-15-1-پژوهشهاي خارجي..............................................38 2-15-2-پژوهشهاي داخلي........................................................................................45 خلاصه فصل دوم...........................................................47 فصل سوم: روش تحقيق مقدمه............................................................48 3-1- فرضيه هاي تحقيق.....................................................................49 3-1-1- فرضيهي اصلي اول......................................................................49 3-1-2- فرضيهي اصلي دوم................................................................49 3-1-3- فرضيهي اصلي سوم...............................................................49 3-1-4- فرضيهي اصلي چهارم.................................................................49 3-1-1-1- فرضيهي فرعي اول................................................................49 3-1-1- 2- فرضيهي فرعي دوم......................................................................49 3-1-1-3- فرضيهي فرعي سوم..................................................................50 3-1-4- فرضيهي اصلي پنجم.........................................................50 3-1-4- فرضيهي اصلي ششم................................................................50 3-1-4- فرضيهي اصلي هفتم....................................................50 3-2- متغيرهاي تحقيق...................................................................50 3-3- روش تحقيق........................................................................................52 3-3-1- همبستگي و رگرسيون........................................52 3-3-2- مفروضات رگرسيون خطي............................................................57 3-3-2-1- نرمال بودن خطاها.......................................................................57 3-3-2-2- عدم ناهمساني واريانس...................................................58 3-3-2-3- عدم هم خطي....................................................................58 3-3- 3- افق زماني تحقيق...........................................................................59 3-4- جامعه آماري................................................................................60 3-5- شيوه نمونهگيري و حجم نمونه..............................................................60 3-5-1- نمونهگيري هدفمند...........................................................60 3-6- روش گردآوري اطلاعات......................................................................................61 3-7- ابزار گردآوري اطلاعات.............................................................................................61 3-8-آزمونهاي آماري..........................................................................................61 خلاصه................................................................................................63 فصل چهارم: تجزيه و تحليل داده ها مقدمه......................................................................................64 4-1- تجزيه و تحليل دادهها...........................................................64 4-1-1- فرضيه اول................................................65 4-1-2- فرضيه دوم................................................................................68 4-1-3- فرضيه سوم..................................................................................69 4-1-4- فرضيه چهارم...............................................................71 4-1-4-1- تجزيه نسبت قيمت به فروش.........................................................................72 4-1-5- فرضيهي فرعي اول....................................................................................73 4-1-6- فرضيهي فرعي دوم.......................................................................74 4-1-7- فرضيهي فرعي سوم.........................................................................76 3-1-8- فرضيهي پنجم......................................................................................78 3-1-9- فرضيهي ششم.........................................................................80 3-1-10- فرضيهي هفتم...........................................................................82 خلاصه و نتيجه گيري...............................................................................................85 فصل پنجم: نتيجه گيري و پيشنهادها مقدمه........................................................................................86 5-1- يافتههاي پژوهش..............................................................................................87 5-1-1- نتايج آزمون فرضيه اول......................................................................................87 5-1-2- نتايج آزمون فرضيه دوم..........................................................................88 5-1-3- نتايج آزمون فرضيه سوم.................................................................................................88 5-1-4- نتايج آزمون فرضيه چهارم........................................................................................89 5-1-4-1- فرضيهي فرعي اول.........................................................................90 5-1-4-2- فرضيهي فرعي دوم...............................................................................................91 5-1-4-3- فرضيهي فرعي سوم................................................................................92 5-1- 5- فرضيهي پنجم..............................................................92 5-1- 6- فرضيهي ششم.....................................................93 5-1- 7- فرضيهي هفتم..........................................................94 5-2- محدوديت هاي تحقيق........................................................................94 5-3-پيشنهادها.............................................................94 5-3-1- پيشنهادهاي ناشي از تحقيق..............................................................95 5-3-2- پيشنهاد براي پژوهشهاي آتي...................................95 چکیده : امروزه رسيدن به اهداف اقتصادي هر کشوري بدون مشارکت عمومي افراد آن کشور امري امکان ناپذير است. يکي از راه هاي مشارکت افراد در توسعه اقتصادي، سرمايه گذاري در بازار سرمايه و بورس اوراق بهادار مي باشد، چرا که از اين طريق پس اندازهاي کوچک و سرگردان به سمت فعاليت هاي مولد و توليدي راه پيدا کرده، چرخ توليد و اقتصاد به حرکت در مي آيد. يكي از مباحث مهمي كه تصميمات سرمايهگذاران را تحت تأثير قرار ميدهد، بازده سهام است؛ زيرا اهميت زيادي در افزايش ثروت سهامداران دارد. به همين دليل محققان و دانشمندان مالي در پي يافتن متغيرهايي هستند كه از طريق آنها، بازده سهام را در دورههاي آتي پيشبيني كنند. نسبتهاي بازار گروهي از اين متغيرها ميباشند که براي پيشبيني بازده سهام و پورتفوي سهام در بازارهاي سرمايه کاربرد دارند. در اين راستا اين پژوهش سعي بر آن دارد که به بررسي رابطه بين نسبتهاي بازار پورتفوي سهام (نسبتهاي قيمت به سود، قيمت به فروش، قيمت به جريان نقدي، قيمت به ارزش دفتري پورتفوي سهام و سه نسبت مالي حاصل از تجزيه نسبت قيمت به فروش) و بازدهي آن پورتفوي بپردازد. در فصل اول اين پژوهش تلاش شده است که کليات تحقيق شامل مسأله، هدف، فرضيهها و روش تحقيق، جامعه آماري و واژگان کليدي پژوهش ارايه گردد. شرح و بيان مساله پژوهشي يکي از اهداف و آرمانهاي بازارهاي سرمايه تخصيص بهينه و درست منابع مالي است؛ بدين معني که منابع مالي متوجه مناسبترين و پربازدهترين بخشهاي بازار شود. با توجه به اين امر و همچنين علاقه و نياز سرمايهگذاران به دستيابي به معيارهايي مناسب براي ارزيابي سهامهاي پربازده و سرمايهگذاري در شرکتهايي که از آيندهي مالي بهتري برخوردار باشند؛ استفاده از نسبتهاي مالي و به خصوص استفاده از نسبتهاي بازار در بازارهاي سرمايهي کشورهاي مختلف رواج گستردهاي دارد. آشنايي با اين نسبتها و ميزان ارتباط آنها با بازدهي آيندهي شرکتها و سهام آنها براي سرمايهگذاران امري ضروري است ( بريگام و همکاران[1]، 1999). هدف از محاسبه نسبتهاي مالي اين است که بتوان بدان وسيله درباره يک صورت مالي قضاوت کرد. نسبتهاي بازار که گروهي از نسبتهاي مالي هستند؛ به نسبتهايي گفته ميشود که از ارتباط بين يک قيمت بازاري (مانند قيمت يک سهم و يا ارزش کل شرکت) و يک محرک ارزشي شرکت (مانند درآمد، سود و غيره) به دست ميآيند. بنابراين نسبتهاي مذکور، يک مقياس ترکيبي هستند که اطلاعات کلي درباره ارزش شرکت را در مقايسه با شرکتهاي رقيب فراهم ميکنند (پنمن، 2005). پژوهشهاي گستردهاي در زمينه تشريح رفتار بازده سهام عادي صورت گرفته است که حاصل اين تحقيقات ارائه مدلهايي است که دستخوش انتقادها و حمايتهاي مختلفي بوده است. يکي از معروفترين اين مدلها، مدل قيمتگذاري داراييهاي سرمايهاي (CAPM)[2] است. نتايج پژوهشهاي گذشته در امريکا، ژاپن و ساير کشورهاي پيشرفته حاکي از اين است که اين مدل توانايي لازم براي پيشبيني بازده سهام را ندارد و بايد علاوه بر بتا متغيرهاي ديگر را نيز در نظر گرفت. نتايج پژوهشها نشان ميدهد که متغيرهايي مانند اندازه، نسبت سود به قيمت سهام، نسبت ارزش دفتري به ارزش بازار، نسبت جريان نقدي به قيمت سهام و غيره؛ بازده سهام را بهتر از مدل CAPM پيشبيني ميکند (سليمي، 1383) توضيحات گوناگوني در زمينهي قدرت پيشبيني کنندگي اين متغيرها براي پيشبيني بازدهي سهام ارائه شده است. به عنوان مثال فاما و فرنچ[3] (1993) معتقد هستند که صرف ريسکي که به کمک مدل قيمتگذاري داراييهاي سرمايهاي شارپ و لينتنر4 به عنوان پاداش منطقي ريسک در نظر گرفته ميشود به طور کامل قابل توضيح نيست و ارتباطي که بين متغيرهاي بنيادي و بازدهي سهام وجود دارد، نشانگر پاداش تحمل ريسک است. استفاده از نسبتهاي بازار براي پيشبيني بازدهي سهام رواج زيادي دارد که ميتواند بنابر دلايل زير باشد( داموداران[4]، 2006): - براي محاسبهي آن به زمان کمتر و منابع کمتري نسبت به تنزيل جريانهاي نقدي نياز است. - کاربرد آنها آسانتر است. - دفاع از آن آسانتر است. - وضعيت حال حاضر بازار را منعکس ميکند. پژوهشهاي زيادي در مورد بررسي توانايي نسبتهاي مالي و بازار در ارزيابي وضع مالي شرکتها و پيشبيني آيندهي مالي آنها در بازارهاي پيشرفته مالي دنيا صورت گرفته است. ارتباط معنيداري که بين متغيرهاي بازار و بازدهي سهام وجود دارد؛ دلالت بر اين دارد که کاربرد اين متغيرها براي پيشبيني بازدهي آينده سودمند است. از طرف ديگر تفاوتي که بين قدرت پيشبيني کنندگي اين متغيرها وجود دارد حاکي از آن است که برخي از اين متغيرها براي پيشبيني بازدهي آينده سهام نسبت به ساير متغيرها از اهميت نسبي بيشتري برخوردار هستند. اما پژوهشهايي که در زمينهي ضرايب بازار در ايران صورت گرفته بسيار اندک و ناچيز بوده و کاربرد بسياري از اين نسبتها در بازار سرمايه ايران هنوز ناشناخته است. از آنجاييکه بسياري از سرمايهگذاران در بازار سرمايه ايران با اين نسبتها آشنايي ندارند و با دانستن اين موضوع که اهميت مديريت پورتفوي سهام[5] نسبت به تجزيه و تحليل تک تک سهام، با ظهور سازمانهاي مالي و صندوقهاي سرمايهگذاري در بازار سرمايه ايران روز به روز بيشتر ميشود، هدف از اين تحقيق بررسي ارتباط بين نسبتهاي بازاري و بازدهي پورتفوي سهام است. اهميت و ارزش تحقيق: نقش بازارهاي مالي و سرمايهاي جذب نقدينگي بخش خصوصي در قالب پساندازهاي اندک و يا عمده و هدايت آنها به درون بخشهاي توليدي است. رسالت بازار سرمايه به عنوان بخشي از بازار مالي، انتقال وجوه از عرضهکنندگان (وام دهندگان- پساندازکنندگان) به متقاضيان (موسسههاي توليدي) است. روش هاي سرمايهگذاري از تنوع زيادي برخوردار هستند، صرف نظر از نوع و روش سرمايهگذاري، دو عامل" پيشبيني سرمايهگذار در مورد عوايد قابل بازيافت از سرمايه گذاري" و " منافع واقعي حاصل از سرمايه گذاري" از مهمترين ابعاد تصميم گيري مالي محسوب ميشوند (جعفري صميمي و همکاران، 1383). در هر نوع سرمايهگذاري، سرمايهگذار به دنبال کسب بازده از سرمايه گذاري است. سرمايهگذار سعي دارد که از مقدار آتي بازده سهام شرکتها اطلاعاتي کسب کند. از طرفي يکي از متداولترين روش هاي تجزيه و تحليل اطلاعات مالي، تهيه نسبت هاي مالي است. نسبت هاي مالي در حقيقت چکيده گزارش هاي مالي شرکتها ميباشند که محتواي اطلاعات زيادي از وضعيت دروني شرکت را ارايه ميدهند. در بازارهاي سرمايه کشورهاي توسعه يافته، سرمايهگذاران از نسبتهاي بازار که بخشي از نسبتهاي مالي هستند، استفاده زيادي ميکنند. اما بکارگيري اين نسبتها در بازار سرمايه ايران در مقايسه با بازارهاي پيشرفتهي مالي اروپا و امريکا کمتر است و گر چه از بعضي از اين نسبتها در بازار بورس ايران استفاده ميشود اما تعدادي از اين نسبتها تا حدودي ناشناخته ماندهاند. اين پژوهش تلاش دارد؛ ارتباط بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبتهاي بازار آن را مورد بررسي قرار دهد و بدين طريق راه را براي انتخاب سهامهاي برتر باز کند. اميد است با استفاده از نتايج اين پژوهش؛ سرمايهگذاران در بازار سرمايه ايران بتوانند سهام شرکتهاي برتر را انتخاب کرده و بدين طريق به کارايي بيشتر بازار سرمايه و تخصيص بهينهي سرمايه در ايران کمک شود. اهداف تحقيق: با توجه به موضوع پژوهش و بررسي ارتباط بين نسبتهاي مالي و بازدهي پورتفوي سهام، اهدافي که در اين پژوهش دنبال ميشود عبارت است از: تعيين ارتباط بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت قيمت به سود (P/E) آن در بورس اوراق بهادار تهران تعيين ارتباط بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت قيمت به فروش (P/S) آن در بورس اوراق بهادار تهران تعيين ارتباط بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت قيمت به ارزش دفتري (P/B) آن در بورس اوراق بهادار تهران تعيين ارتباط بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت قيمت به جريان نقدي هر سهم (P/CF) آن در بورس اوراق بهادار تهران تعيين ارتباط بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت ارزش دفتري به سود (B/E) آن در بورس اوراق بهادار تهران تعيين ارتباط بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت جريان نقدي به سود (CF/E) آن در بورس اوراق بهادار تهران تعيين ارتباط بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت سود به فروش (E/S) آن در بورس اوراق بهادار تهران 1-5- فرضيههاي پژوهش: اين تحقيق مشتمل بر هفت فرضيه کلي و سه فرضيه فرعي است که به شرح ذيل ميباشد: بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت قيمت به سود پورتفوي سهام (P/E) رابطه وجود دارد. بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت قيمت به ارزش دفتري پورتفوي سهام (P/B) رابطه وجود دارد. بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت قيمت به جريان نقدي پورتفوي سهام (P/CF) رابطه وجود دارد. بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت قيمت به فروش پورتفوي سهام (P/S) رابطه وجود دارد. 4-1- بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت سود به فروش پورتفوي سهام (E/S) رابطه وجود دارد. 4-2- بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت ارزش دفتري به سود پورتفوي سهام (B/E) رابطه وجود دارد. 4-3- بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبت جريان نقدي به سود پورتفوي سهام (CF/E) رابطه وجود دارد. بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبتهاي قيمت به سود پورتفوي سهام (P/E) و نسبت سود به فروش پورتفوي سهام (E/S) رابطه وجود دارد. بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبتهاي قيمت به ارزش دفتري پورتفوي سهام (P/B)، نسبت ارزش دفتري به سود پورتفوي سهام (B/E) و نسبت سود به فروش پورتفوي سهام (E/S) رابطه وجود دارد. بين بازدهي پورتفوي سهام و نسبتهاي قيمت به جريان نقدي پورتفوي سهام (P/CF)، نسبت جريان نقدي به سود پورتفوي سهام (CF/E) و نسبت سود به فروش پورتفوي سهام (E/S) رابطه وجود دارد. قلمرو پژوهش قلمرو پژوهش از بعد مكاني، زماني و موضوعي به شرح ذيل است: 1-6-1- قلمرو مكاني پژوهش قلمرو مكاني اين پژوهش، شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار كه حداقل براي دو سال متوالي در بورس حضور داشته ميباشند. 1-6-2- قلمرو زماني پژوهش از نظر زماني، دوره مورد مطالعه يك دوره ده ساله را شامل ميشود، به اين صورت كه دادههاي ده ساله شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، از سال 1380 تا 1387 جمع آوري شده و مورد تجزيه و تحليل قرار ميگيرد. 1-6-3- قلمرو موضوعي پژوهش قلمرو اين پژوهش از نظر موضوعي، در محدوده بررسي رابطه بين نسبت قيمت به سود پورتفوي سهام (P/E)، قيمت به فروش پورتفوي سهام (P/S)، قيمت به جريان نقدي پورتفوي سهام (P/CF) ، قيمت به ارزش دفتري پورتفوي سهام (P/B)، سود به فروش پورتفوي سهام (E/S)، جريان نقدي به سود پورتفوي (CF/E) و ارزش دفتري به سود پورتفوي (B/E) با بازدهي پورتفوي سهام ميباشد. کليد واژهها واژه هاي کليدي پژوهش به شرح زير است: قيمت سهام[6]: عبارت است از قيمت معاملاتي سهام، كه هر سهمي به همين قيمت در بورس معامله مي شود. قيمت هر سهم كه به طور روزانه در تابلوي بورس اوراق بهادار منعكس مي شود، قيمت آخرين معامله اي است كه بر روي سهم مذكور انجام شده است(رعيتي شوازي،1385). نسبتهاي بازار[7]: نسبتهايي است که از ارتباط بين قيمت بازار (مانند قيمت يک سهم و يا ارزش کل شرکت) و يک محرک ارزش شرکت (مانند درآمد، سود و غيره) به دست ميآيد (پنمن[8]، 2005) بازدهي پورتفوي سهام[9]: از ميانگين موزون بازده تک تک داراييها به دست ميآيد به طوري که وزن به کار رفته براي هر بازده، نسبتي از سرمايهگذاري انجام شده در دارايي مذکور است ( التون و گروبر[10]، 1995 ) و...