فایل بررسی وضعیت گردشگری جنگ برای توسعه گردشگری

توضیحات

فایل بررسی وضعیت گردشگری جنگ برای توسعه گردشگریاین پایان نامه در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد چکیده این پایان نامه به بررسی وضعیت گردشگری جنگ به منظور توسعه گردشگری ملّـی «مطالعه موردی استان خوزستان» پرداخته است. با توجه به این موضوع که جنگ پیامدهای منفی بر صنعت گردشگــری دارد، در دهه های اخیر، به موضوع گردشگری بعد از جنگ در مناطق جنگی پرداخته شده است. گردشگـری جنگ، شکلی جدید از گردشگـری است که پس از جنگ جهانـی اول و دوم شکل گرفت که در آن جنگ با تمـام آثار و پیامدهای خود مبنا و زمینه بروز و ظهور گردشگـری است. این ابعاد شامل مناطق جنگی،صحنه های نبرد، سنگـرها، تسلیحات به جا مانده از جنگ، آثار باقیمانده از قربانیان، یـادمـان ها، موزه ها و ... است. از این نظر گردشگـری جنگ شامـل حوزه های مفهومی و قلمـرو معنایی جبهه ها و مناطـق نبرد، مـوزه های جنگ، یادمـان ها و بناهـای یادبود است که با رویکردهای اسطوره ای، تاریخی و تبادل فرهنگی، سیاسی و صلح طلبانه تبیین می گردد. شناسایی جـاذبه های گردشگـری جنـگ در استان خـوزستان به عنـوان نقطـه کانونی جنگ عراق علیه ایران، مطالعه رونـدها و مسائـل عمومی و تخصصی گردشگـری در مناطق جنگـی خوزستان، تحلیل علل فزونی تعداد گردشگران در این استان، سابقه شکل گیری پدیده گردشگری جنگ در کشور«راهیان نور» و بررسی چالش ها و فرصت های فراروی گردشگـری جنگ به منظور ارائه راهکارهای عملی برای نقش آفرینی و توسعه این نوع از گردشگـری در گردشگری ملّـی، اهداف و غایت این پژوهش را تشکیل می دهند. متـدولـوژی این پـژوهش مبتنی بر رویکـرد توصیفـی- تحلیلـی بوده و در کنار آن از الگـوی مـوردی نیز جهت افـزایش روایـی و پایایـی نتایج استفاده شده است. از نظر جامعـه آمـاری بـرای پرسشنامه بازدیـدکنندگان از استان های تهـران، خوزستـان و گلستـان به طور تصادفـی انتخاب شده اند که پاسخ ها و اطلاعات آنها با استفاده از نـرم افزار Excel و SPSS انجام شده است. با کمک تکنیک SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها و راهکارهای مواجه با آن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بیانگـر لزوم استفاده از استراتـژی حمایتـی است که بر اساس این راهبرد، استراتژی توسعه و گسترش گردشگـری جنگ با به حداکثر رساندن نقاط قوت و ایجاد فرصت ها و تنوع در کنار جاذبه مناطـق جنگـی قابـل تحقق است. کلید واژه : گردشگری، جنگ، گردشگری جنگ، راهیان نور، استان خوزستان. فهرست مطالب عنوان صفحه مقدمه .......................................................................................................................................... 1 فصل اول: كليات پژوهش 1-1- بيان مسأله ..................................................................................................................... 4 1-2- اهميت موضوع تحقيق ............................................. .................................................... 5 1-3- اهداف‌ تحقيق ............................................ .................................................................... 6 1-4- پرسش های اصلی ................................... .................................................................... 7 1-5- فرضيه های اصلی ................................ .................................................................... 7 1-6- پيشينه تحقيق ........................................... ................................................................... 7 1-7- قلمرو تحقيق .............................................................................................................. 9 1-8- مراحل انجام کار و روش تحقيق .......................................................................... 10 1-8-1- روش تحقيق ................................... ............................................................. 10 1-8-2- جامعه آماري ................................. ......................................................... 10 1-8-3- روش نمونه‌گيري ................................ .......................................................... 10 1-8-4- شيوه گردآوري اطلاعات ................................................................ ............... 11 1-8-5- ابزارهای گردآوری اطلاعات ... ................................................. 1-8-6- شيوه‌هاي تجزيه و تحليل يافته‌ها ................................................. ....................11 ....................12 1-8-6-1 روایی (اعتبار) ابزار سنجش ............................................ .......................... 12 1-8-6-2- پایایی ابزارسنجش............................. .................................................... 12 1-9- محدوديت‌هاي پژوهش............................................. .................................................... 13 فصل دوم: چارچوب نظری پژوهش مقدمه ................................................................................................................................... 15 2-1- مفاهیم، اصطلاحات و انواع گردشگری..................................... ....................................... 16 2-1-1- تعریف واژه توریست، توریسم......................................... ....................................... 16 2-1-2- سیر تحول تاریخی مفهوم توریسم............................. ..................................... 18 2-1-3- هستی شناسی توریست و توریسم .......................................................................................19 2-1-4- طبقه بندی انواع توریسم...........................................................................................................19 2-1-4-1- انواع گردشگری از چند دیدگاه......................................................................................20 2-2- تعاریف جنگ، انواع، انگیزه ها و جنگ تحمیلی............................................................................27 2-2-1- چند دیدگاه درباره مفهوم جنگ...............................................................................................27 2-2-2- انواع جنگ ................................................................................................................................28 2-2-3- انگیزه های مادی و معنوی در جنگ(جنگ تحمیلی).............................................................28 2-2-4- نگاهی بر جنگ تحمیلی یا دفاع مقدس..................................................................................29 2-3- رابطه میان جنگ و گردشگری جنگ................................................................................................30 2-3-1- انواع گردشگری مرتبط با گردشگری جنگ...........................................................................31 2-3-1-1- گردشگری آموزشی........................................................................................................31 2-3-1-2- گردشگری فرهنگی........................................................................................................32 2-3-1-3- گردشگری میراث..........................................................................................................32 2-3-1-4- گردشگری علایق خاص..............................................................................................33 2-3-1-5- گردشگری سیاه.............................................................................................................34 2-3-1-6- گردشگری مکان های سیاه..........................................................................................35 2-3-1-7- گردشگری مرگ............................................................................................................36 2-3-1-8- گردشگری میراث بیرحمی و قساوت.........................................................................39 2-3-1-9- گردشگری جنگ...........................................................................................................40 2-3-1-10- گردشگری میدان جنگ.............................................................................................42 2-3-1-10-1- کارکرد میادین جنگ..........................................................................................43 2-3-1-10-2- تیپ شناسی مسافران میادین جنگ.................................................................45 2-3-2- رویکردهای گردشگری جنگ...........................................................................................46 2-3-3- عرضه و تقاضای گردشگری سیاه(جنگ).......................................................................48 2-3-3-1- طیف بندی محصولات گردشگری سیاه(گستره عرضه)......................................48 2-3-3-2- عوامل محرک گردشگری سیاه..............................................................................51 2-3-3-2-1- ارزش های فرهنگی........................................................................................52 2-3-3-2-2- تقدیس.............................................................................................................53 2-3-3-2-3- مشخص شدن(برجسته سازی)......................................................................53 2-3-3-2-4- هویت...............................................................................................................53 2-3-3-2-5- آموزش و اکتشاف...........................................................................................54 2-3-3-2-6- علاقه تاریخی..................................................................................................55 2-3-3-2-7- میراث...............................................................................................................55 2-3-3-2-8- احساس غربت................................................................................................56 2-3-3-2-9- خاطره و یادمان...............................................................................................56 2-3-3-2-10- کنجکاوی.......................................................................................................57 2-3-3-2-11- موقعیت..........................................................................................................57 2-3-3-2-12- رسانه.............................................................................................................58 2-3-4- عوامل مؤثر بر تقاضای گردشگری جنگ.......................................................................60 2-4- نگاهی کوتاه به تاریخچه گردشگری در جهان.........................................................................64 2-5-تاریخچه گردشگری در ایران.......................................................................................................66 2-5-1- زمینه تأسیس نهادها و ساختار اداری گردشگری در ایران.............................................69 2-6- تاریخچه گردشگری جنگ در جهان..........................................................................................71 2-6-1- مقاصدمعروف گردشگری جنگ در جهان........................................................................73 2-6-1-1- گردشگری جنگ در فرانسه.......................................................................................74 2-6-1-2- گردشگری جنگ دربلژیک.........................................................................................77 2-6-1-3- گردشگری جنگ در ترکیه.........................................................................................87 2-6-1-4- گردشگری جنگ در روسیه........... ...........................................................................89 2-6-1-5- گردشگری جنگ در ژاپن...........................................................................................94 2-7- راهیان نور،مقدمه ای برای گردشگری جنگ در ایران..............................................................98 2-7-1- اهداف راهیان نور...............................................................................................................99 2-7-2- تفاوت راهیان نور و گردشگری جنگ...........................................................................100 فصل سوم: ويژگي‌هاي جغرافيايي استان خوزستان مقدمه .................................................................................................................................................102 3-1- ویژگی های جغرافیای طبیعی .............................................................................................103 3-1-1- موقعیت محدوده جغرافیایی.......................................................................................103 3-1-2- زمين‌شناسي ..................................................................................................................103 3-1-3- توپوگرافی.....................................................................................................................104 3-1-4- اقلیم...............................................................................................................................104 3-1-5- باد..................................................................................................................................105 3-1-6- منابع آب......................................................................................................................106 3-1-7- خاک شناسی..................................................................................................................106 3-1-8- پوشش گياهي ...............................................................................................................107 3-1-9- حيات جانوري ..............................................................................................................108 3-2- ويژگي‌هاي جغرافياي انساني .................................................................................................109 3-2-1- سابقه تاریخی استان خوزستان......................................................................................109 3-2-2- وجه تسمیه نام خوزستان........................................ .....................................................109 3-2-3- مطالعات تقسیمات سیاسی استان خوزستان.................................................................109 3-2-4- ويژگي‌هاي اجتماعی(جمعیتی)......................................................................................110 3-2-4-1- ویژگی های جمعیتی..............................................................................................110 3-2-4-1-1- تراکم جمعیت ..............................................................................................112 3-2-4-1-2- ساختار سنی وجنسی جمعیت استان .........................................................112 3-2-4-1-3- سواد...............................................................................................................112 3-2-4-2- شاخصه های اشتغال..............................................................................................113 3-2-5- ساختار اقتصادی.............................................................................................................113 3-3- طبقه بندی جاذبه های گردشگری استان خوزستان..............................................................114 3-3-1- جاذبه های طبیعی..............................................................................................................115 3-3-2- جاذبه های انسانی .........................................................................................................118 3-3-2-1- قلعه های تاریخی......................................................................................................120 3-3-2-2- حمام های تاریخی....................................................................................................123 3-3-2-3- کاروانسراها.................................................................................................................124 3-3-2-4- مکان های تاریخی......................................................................................................125 3-3-2-5- پل های باستانی...........................................................................................................129 3-3-2-6- مساجد تاریخی............................................................................................................130 3-3-2-7- آرامگاه ها و زیارتگاه ها.............................................................................................131 3-3-2-8- نقش برجسته ها...........................................................................................................135 3-3-2-9- آسیاب های باستانی.....................................................................................................136 3-3-2-10- خانه های تاریخی.....................................................................................................137 3-3-3- جاذبه های فرهنگی گردشگری جنگ در استان خوزستان................................................138 3-3-3-1- مسیرهای گردشگری جنگ در استان خوزستان........................................................138 3-3-3-2- یادمان های دفاع مقدس در استان خوزستان............................................................139 فصل چهارم: تجزيه و تحليل موضوع پژوهش مقدمه ........................................................................................................................................................153 4-1- يافته‌هاي توصيفي پژوهش...........................................................................................................154 4-1-1- جنسيت ...............................................................................................................................154 4-1-2- وضعيت تأهل.......................................................................................................................154 4-1-3- سن پاسخگویان....................................................................................................................155 4-1-4- تحصیلات پاسخگویان.........................................................................................................156 4-1-5- شغل.......................................................................................................................................156 4-1-6- وسیله نقلیه........................................................................................ ..................................157 4-1-7- سکونت در مناطق جنگی در حین جنگ........................................ .................................157 4-1-8- اولین بازدید از مناطق جنگی کشور....................................................... ............................158 4-1-9- آیا از سایر مناطق جنگی کشور بازدید کرده اید؟..............................................................158 4-1-10- آیا از مناطق جنگی سایر کشورها دیدن کرده اید؟........................................ .............159 4-1-11- آیا سابقه حضور در جبهه های جنگ داشته اید؟.... ..................................................159 4-1-12- آیا جزء خانواده شهدا و یا جانبازان هستید؟..............................................................160 4-2- یافته های کیفی پژوهش.........................................................................................................160 4-2-1- ویژگی های خاص گردشگری......................................................................................161 4-2-2- نقش برنامه ریزی و آموزش در توسعه گردشگری جنگ............. ...............................162 4-2-3- بزرگداشت آثار.............................................................. ..............................................163 4-2-4- همگونی و رابطه مثلث گونه..........................................................................................163 4-2-5- ابعاد بین المللی جنگ....................................................................................................164 4-2-6- نقش بخش خصوصی در توسعه گردشگری..................................................................164 4-2-7- نقش ارگان ها و نهادهای دولتی در حفظ مکان ها........................................................165 4-2-8- وجود مین و سیم های خاردار در ایجاد ترس ..............................................................165 4-2-9- فقدان برنامه ریزی و امکانات زیرساختی.......................................................................166 4-2-10- اطلاعات علمی از سایت ها و مکان های مورد بازدید................................................167 4-2-11- رونق گردشگری جنگ در بهبود وضعیت اسکان........................................................167 4-2-12- ورود بازدیدکنندگان به مناطق جنگی..........................................................................168 4-2-13- نقش گردشگری جنگ در توسعه اجتماعی.................................................................168 4-2-14- یادآوری خاطرات جنگ..............................................................................................169 4-2-15- رضایت از سطح امکانات رفاهی و وضعیت اسکان....................................................170 4-2-16- اثرات یادمان ها در ایجاد خاطره.................................................................................170 4-2-17- تعداد و وضعیت یادمان ها..........................................................................................171 4-2-18- انتخاب راهیان نور و تأثیر آن در افزایش معلومات گردشگران...................................171 4-2-19- نقش بازدید از میراث و توان های گردشگری جنگ..................................................172 4-2-20- میزان تمایل برای بازدید دوباره از استان.....................................................................173 4-2-21- توجیه و تشویق مردم برای بازدید از مناطق جنگی.....................................................174 4-2-22- تغییر در نگرش نسبت به جنگ..................................................................................177 4-2-23- الویت در انتخاب جاذبه های گردشگری ایران...........................................................175 4-2-24- آینده گردشگری جنگ................................................................................................177 4-2-25- مانع اساسی توسعه گردشگری جنگ..........................................................................177 4-3- ارائه مدل مرتبط با گردشگری جنگ............. ..........................................................................179 4-4- تجزيه و تحليل SWOT ............................................................................................................180 4-4-1- استراتژی و راهبرد مناسب در مناطق جنگی استان خوزستان.......................................184 4-4-2- جمع بندی تحلیل وضعیت گردشگری جنگ در استان خوزستان...............................187 فصل پنجم: نتيجه‌گيري و پيشنهادها مقدمه ......................................................................................................................................................190 5-1- نتیجه گیری..................................................................................................................................191 5-2- پيشنهادها ....................................................................................................................................195 پيوست‌ها: پرسشنامه گردشگران ............................................................................................................................199 فهرست جداول عنوان صفحه جدول 2-1: تعاریف و چشم انداز مفهوم تاناتوریسم 37 جدول 2-2: طیف منابع گردشگری سیاه 49 جدول 2-3: سایر عوامل مؤثر بر تقاضای گردشگری جنگ از نگاه گردشگران 63 جدول 4-1: جنسیت گردشگران 154 جدول 4-2: وضعیت تأهل گردشگران 155 جدول 4-3: سن گردشگران 155 جدول 4-4: سطح سواد گردشگران 156 جدول 4-5: شغل بازدیدکنندگان 157 جدول 4-6: وسیله نقلیه 157 جدول 4-7: سکونت در مناطق جنگی در حین جنگ 158 جدول 4-8: اولین بازدید از مناطق جنگی جنوب کشور 158 جدول 4-9: بازدید از سایر مناطق جنگی کشور داشته اند؟ 159 جدول 4-10: بازدید از مناطق جنگی سایر کشورها داشته اند؟ 159 جدول 4-11: سابقه حضور در جبهه 160 جدول 4-12: عضو خانواده های شهدا یا جانبازان 160 جدول 4-13: ویژگی های خاص گردشگری جنگ 161 جدول 4-14: نقش آموزش و برنامه ریزی در توسعه گردشگری جنگ 161 جدول 4-15: بزرگداشت آثار و نتایج جنگ در ترویج صلح 162 جدول 4-16: رابطه مثلث گونه صنعت گردشگری در تبدیل گردشگری جنگ به جاذبه ملی 163 جدول 4-17: ابعاد بین المللی جنگ و تأثیر در عرصه های ملی 163 جدول 4-18: نقش بخش در خصوصی در توسعه گردشگری 164 جدول 4-19: نقش دولت و نهادهای مربوطه در حفظ مکان ها 164 جدول 4-20: وجود مین و سیم های خاردار در ایجاد نگرانی و عدم جذب گردشگر 165 جدول 4-21: نقش فقدان امکانات زیرساختی در عدم توسعه گردشگری جنگ 165 جدول 4-22: میزان اطلاعات علمی از سایت های جنگی مورد بازدید 166 جدول 4-23: نقش رونق گردشگری جنگ در بهبود وضعیت اسکان گردشگران 167 جدول 4-24: نقش ورود بازدید کنندگان در بهبودی وضعیت ساکنان منطقه 167 جدول 4-25: نقش گردشگری جنگ در توسعه اجتماعی و فرهنگی منطقه 168 جدول 4-26: میزان یادآوری خاطرات به عنوان انگیزه اصلی گردشگری جنگ در منطقه 169 جدول 4-27: میزان رضایت از سطح امکانات رفاهی و وضعیت گردشگران جنگ منطقه 169 جدول 4-28: میزان تأثیر احداث یادمان در ایجاد خاطره ها و حماسه ها 170 جدول 4-29: چگونگی تعداد و وضعیت یادمان ها با توجه به تنوع سایت های جنگی 171 جدول 4-30: تأثیر انتخاب راهنمایان راهیان نور از بین رزمندگان در افزایش معلومات 172 جدول 4-31: نقش بازدید از توان های گردشگری جنگ در استمرار حافظه تاریخی ملت 172 جدول 4-32: میزان تمایل برای بازدید دوباره از استان خوزستان به عنوان مقصد گردشگری 173 جدول 4-33: میزان تشویق سایر افراد برای بازدید از مناطق جنگی جنوب 174 جدول 4-34: میزان تغییر نگرش نسبت به جنگ پس از بازدید از مناطق جنگی جنوب 174 جدول 4-35: الویت انتخاب انگیزه برای بازدید از مناطق جنگی جنوب 175 جدول 4-36: آینده گردشگری جنگ در مقایسه با سایر حوزه های گردشگری ایران 176 جدول 4-37: مانع اساسی توسعه گردشگری جنگ 177 جدول 4-38: ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (نقاط قوت) 179 جدول 4-39: ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (نقاط ضعف) 180 جدول 4-40: ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (فرصت ها) 181 جدول 4-41: ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (تهدیدها) 182 جدول 4-42: مجموع ماتریس عوامل داخلی (نقاط قوت و ضعف) 182 جدول 4-43: مجموع ماتریس عوامل خارجی (فرصت ها و تهدیدها) 182 فهرست نمودارها عنوان صفحه نمودار 2-1: طیف منابع گردشگری سیاه نمودار 4-1: الویت در انتخاب انگیزه برای بازدید از مناطق جنگی 175 نمودار 4-2: آینده گردشگری جنگ در مقایسه با سایر حوزه های گردشگری ایران 176 نمودار 4-3: موانع اساسی توسعه گردشگری جنگ 177 نمودار 4-4: مدل زیربنایی گردشگری جنگ در استان خوزستان 178 نمودار4-5: ارزیابی مجموع عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر گردشگری جنگ 183 فهرست تصاوير و شكل‌ها عنوان صفحه - فهرست نقشه‌ها عنوان صفحه نقشه 2-1: حملات هوایی عراق علیه ایران در جنگ تحمیلی 30 نقشه 2-2: حملات عراق به استان خوزستان 31 نقشه 3-1: تقسیمات سیاسی استان خوزستان