فایل موقعیت و مورفولوژی کندیل در بیماران مبتلا به TMDو افراد بدون علامت، با استفاده از CBCT
توضیحات
فایل موقعیت و مورفولوژی کندیل در بیماران مبتلا به TMDو افراد بدون علامت، با استفاده از CBCTاین پایان نامه در قالب فرمت word قابل ویرایش ، آماده پرینت و ارائه به عنوان پروژه پایانی میباشد چکیده: مقدمه و هدف : هدف از ارزیابی رادیولوژیک مفصل تمپورومندیبولار (TMJ) به تصویر کشیدن اختلالات بالینی مورد شک است. این مطالعه با هدف بررسی مقایسه ای موقعیت و مورفولوژی کندیل در بیماران علامت دار و افراد بدون علامت با کمک CBCTانجام گرفت. موادوروش ها:مطالعه انجام شده از نوع توصیفی و مقطعی (cross sectional) بود. در این مطالعه بر اساس معیار RDC/TMD از میان بیماران مراجعهکننده به بخش پروتز دانشکده دندانپزشکی مشهد تعداد 25 بیمار ( 5 نفر مرد و 20 نفر زن) که مبتلا به اختلالات مفصل گیجگاهی-فکی(TMD) بودند به صورت تصادفی در طی 6 ماه انتخاب شدند . همچنین جهت گروه کنترل از بین افرادی که دارای TMJنرمال بوده و جهت کاشت ایمپلنت دندانی ناحیه خلف فک بالا، به منظور تصویربرداری CBCTبه بخش رادیولوژی ارجاع داده شده بودند،انتخاب گردیدند. در این گروه 21 نفر شامل8مرد و 13 زن حضور داشتند.تصاویرCBCT از بیماران، بوسیله دستگاه promaxبا دهان بسته در حداکثر تماس بین دندانی گرفته شد.سپس اندازه گیری خطی از فضاهای مفصلی فوقانی،قدامی وخلفی بین کندیل و حفره گلنویید ، وهمچنین تعیین شیب برجستگی مفصلی بوسیله لندمارکهای تعریف شده در تصاویر ساژیتالی و ارزیابی مورفولوژی سر کندیل در سه پلن ساژیتال(round,anterior flattening,posterior flattening)،کرونال(round, convex angulated ) و اگزیال(Ellipitical,convex-concave,ovoid)واندازه گیری ابعاد سر کندیل در تصاویر اگزیالی انجام شد.اطلاعات بدست آمده توسط آزمون های دقیق فیشر،tمستقل،ضرایب همبستگی پیرسون و اسپیرمن مورد بررسی قرار گرفت.(05/0=α) در نظر گرفته شد. یافته ها:در گروه بدون علامت ،متوسط فضای مفصلی فوقانی 3/3 ، فضای مفصلی قدامی3/2 و فضای مفصلی خلفی1/2 میلیمتر و در گروه علامت دار به ترتیب1/3 ،8/2 ،08/2میلیمتراندازه گیری شد.در گروه نرمال ضریب همبستگی Pearson بین سن و بُعد قدامی خلف کندیل، معنی دار بود (47/0- =r و 002/0=p).يافته ها نشان داد همبستگي معنا داري بين اندازه فضاي مفصلي فوقاني و خلفي درگروه نرمال (000/0p میانگین شیب برجستگی مفصلی اختلاف معنی داری در زیر گروه های مورفولوژی سر کندیل در پلن ساژیتال داشت (003/0=p).میانگین شیب برجستگی مفصلی در زیر گروه های Round با AnteriorFlattening(035/0=p)،و Round باPosterior Flattening نیزاختلاف معنی داری داشت.(023/0=p) نتیجه گیری:این مطالعه نشان داد که شکل کندیل در مقاطع کرونال وساژیتال در افراد بدون علامت و مبتلایان به TMD با یکدیگر مرتبط است.بعلاوه میانگین فضای قدامی بین این دو گروه دارای اختلاف معناداری بود. بنابراین تصویر برداری CBCT اطلاعات مفید و موثری ازمورفولوژی وموقعیت کندیل ارائه می دهد که می تواند در تشخیص بیماران مبتلا به TMDوافراد مستعد به اختلالات مفصل کمک کننده باشد. واژه های کلیدی: اختلالات گیجگاهی- فکی(TMD)،توموگرافی کامپیوتری با اشعه مخروطی(CBCT)،مورفولوژی کندیل عنوان .......................................................................................صفحه چکیده ........................................ ….. فصل اول: مقدمه و مروری بر متون مقدمه.............................................. ...................1 مفصل گیجگاهی فکی: .................................................................................................................................................3 آناتومی مفصل گیجگاهی فکی: .................................................................................................................................3 - کندیل : ........................................................................................................................................................3 - حفره مندیبولار: ..........................................................................................................................................4 - دیسک داخل مفصلی: .................................................................................................................................4 - اتصال خلفی: ............................................................................................................................................5 - کپسول مفصلی : .....................................................................................................................................5 - لیگامانهای مفصلی : ..............................................................................................................................6 . عنوان صفحه عصب دهی مفصلی : .......................................................................................................................................6 اختلالات مفصل گیجگاهی- فکی : .............................................................................................................6 1- تغییر در ساختار : ......................................................................................................................................6 الف) نقایص سطح مفصلی : ..................................................................................................................6 ب) سوراخ شدگی دیسک : ..................................................................................................................7 2- جابجائی دیسک Disc displacement : .......................................................................................7 الف)جابجائی بدون بازگشت : .................................................................................................................8 ب)جابجائی با بازگشت : ...........................................................................................................................8 3 -جابجائی در کمپلکس دیسک- کندیل : .................................................................................................8 الف) هیپرموبیلیتی : ...................................................................................................................................8 ب) دررفتگی : ...........................................................................................................................................9 4- اختلالات التهابی : ......................................................................................................................................10 الف)کپسولیت و سینویت : .......................................................................................................................10 ب)رترودیسکيت : ........................................................................................................................................11 5-بیماریهای دژنراتیو مفصل : ......................................................................................................................11 الف)استئوآرتریت : ........................................................................................................................................11 ب)انکلیوز : ......................................................................................................................................................12 سیستم طبقه بندی اختلالات مفصل گیجگاهی فکی بر مبنایTMD/RDC...................................................13 I) اختلالات عضلانی) گروه I (...............................................................................................................................13 Ia: درد عضلانی صورتی..........................................................................................................................13 Ib. درد عضلانی صورتی با محدودیت در باز کردن دهان...............................................................13 عنوان صفحه II )جابجایی دیسک( گروه II)......................................................................................................................................14 IIa: جابجایی دیسک با جا افتادن .......................................................................................................................14 IIb: جابجایی دیسک بدون جا افتادن با باز کردن محدود..............................................................................14 IIc: جابجایی دیسک بدون جا افتادن و بدون محدودیت در باز کردن دهان.............................................14 Arthralgia, Osteoarthritis, Osteoarthrosis III) (گروه III)..........................................................15 Arthralgia( IIIa................................................................................................................................................15 Osteoarthritis(IIIb ........................................................................................................................................15 Osteoarthrosis( IIIc ....................................................................................................................................15 حرکات فکی : .......................................................................................................................................................... 16 - حرکت باز کردن : ..................................................................................................................................... 16 -حرکت بستن یا بالا آوردن فک : ................................................................................................................ 16 -حرکات پیشگرایی و عقب گرایی: ............................................................................................................... 16 عنوان صفحه -حرکات طرفی : ........................................................................................................................................17 ثبات در مفصل گیجگاهی-فکی : ...........................................................................................................................17 تطابق پذیری مفصل گیجگاهی –فکی:...................................................................................................................18 ارتباط اختلالات مفصل گیجگاهی- فکی با آناتومی اجزاء مفصلی : ............................................................18 - شیب برجستگی مفصلی : ......................................................................................................................18 -موقعیت کندیل در حفره مندیبولار : ...................................................................................................19 -شکاف پتریگوتیمپاتیک : ...........................................................................................................................19 -کندیل دوشاخه : ........................................................................................................................................19 تصویربرداری تشخیصی از مفصل گیجگاهی : .......................................................................................................19 1-تصويربرداري ساختارهای بافت سخت: ..........................................................................................................19 الف)کانونشنال توموگرافی : .............................................................................................................................20 ب)توموگرافی کامپیوتری : ...............................................................................................................................20 ج)Cone Beam CT....................................................................................................................................20 2-تصویربرداری ساختارهای بافت نرم : .............................................................................................................21 الف)آرتروگرافی : ................................................................................................................................................21 ب)MRI :......................................................................................................................................................21 بررسی متون : ........................................................................................................................................................................23 بیان مساله : ...........................................................................................................................................................................28 اهداف و فرضیات : ..............................................................................................................................................................29 فصل دوم:مواد وروش کار عنوان صفحه مقدمه:.............................................................................................................................................................33 منابع داده ها..................................................................................................................................................33 جامعه پژوهش:..............................................................................................................................................................33 نمونه پژوهش:................................................................................................................................................................33 حجم نمونه:....................................................................................................................................................33 معیارهای ورود:..............................................................................................................................................34 معیارهای خروج.............................................................................................................................................................34 ابزار گردآوری داده ها: .................................................................................................................35 جدول متغیرها:..............................................................................................................................................35 روش کار:...........................................................................................................................................................36 تکنیک تصویربرداری:.....................................................................................................................................37 تهیه تصاویر:.......................................................................................................................................................38 متغییرهای مورد بررسی در تصاویر CBCT:..................................................................................................41 اندازه گیری فضاهای مفصلی در تصاویر ساژیتالی (مرکزی ترین تصویر...........................................................41 فضای مفصلی فوقانی.......................................................................................................................................................42 عنوان صفحه فضای مفصلی قدامی....................................................................................... ........................................................42 فضای مفصلی خلفی........................................................................................ ........................................................42 شیب برجستگی مفصلی:................................................................................. .....................................................43 موروفولوژی سرکندیل:..................................................................................... .....................................................43 ابعاد سرکندیل:.................................................................................................. .....................................................46 روش تجزیه و تحلیل داده ها:....................................................................... ......................................................46 ملاحظات اخلاقی:............................................................................................ ......................................................47 فصل سوم:يافته ها عنوان صفحه -ارزيابي توزيع متغيرهاي کمي در اين مطالعه:....................................................................................48 ارزيابي متغيرهاي کمي کنديل و آرتيکولار اميننس در 2 گروه افراد بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD: .............................................................................................................................................50 الف) بررسي فضاهاي مفصلي (موقعيت کنديل):....................................................................................................50 الف-1: مقايسه فضاي مفصلي فوقاني در دو گروه افراد بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD: ............50 الف-2: مقايسه فضاي مفصلي قدامي درگروه بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD:...............................51 الف-3: مقايسه فضاي مفصلي خلفي درگروه بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD:................................51 ب)بررسي ابعاد سر کنديل در پلن اگزيال:..............................................................................................................51 ب-1) مقايسه بعد قدامي-خلفي سر کنديل در پلن اگزيال 2گروه بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD :........................................................................................................................................51 ب-2) مقايسه بعد مديولترالي سر کنديل در پلن اگزيال 2گروه بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD:.............................................................................................................................................................51 ج) مقايسه شيب آرتيکولار اميننس در دوگروه بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD: ..........................51 -ارزيابي متغيرهاي کيفي سر کنديل دوگروه بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD:..............53 عنوان صفحه الف) مقايسه مورفولوژي سر کنديل در پلن اگزيال بين دو گروه بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD:......................................................................................................................................................................53 ب) مقايسه مورفولوژي سر کنديل در پلن کرونال بين دوگروه بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD: ...................................................................................................................................................................................55 ج) مقايسه مورفولوژي سر کنديل در پلن ساژيتال بين دوگروه بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD:......................................................................................................................................................................56 - ارزيابي همبستگي سن با ديگر متغيرهاي کمي اين مطالعه به تفکیک در گروه های نرمال و علامت دار..............................................................................................................................................................................................58 - ارزيابي همبستگي سایز فضاي مفصلي فوقاني با سایز فضاهاي مفصلي قدامي و خلفي به تفکیک در گروه های نرمال و علامت دار................................................................................................................................................61 - ارزيابي همبستگي شيب آرتيکولار اميننس با اندازه فضاهاي مفصلي فوقاني، قدامي و خلفي به تفکیک در گروه های نرمال و علامت دار.............................................................................................................................................62 - ارزیابی وجود اثر متقابل دو متغیر مورفولوژي سر کنديل و وضعیت بیمار(نرمال یا علامت دار(بر شیب برجستگی مفصلی...................................................................................................................................................63 الف) ارزیابی وجود اثر متقابل دو متغیر مورفولوژي سر کنديل در پلن اگزيال و وضعیت بیمار(نرمال یا علامت دار) بر شیب برجستگی مفصلی.................................................................................................................64 عنوان صفحه ب) ارزیابی وجود اثر متقابل دو متغیر مورفولوژي سر کنديل در پلن کرونال و وضعیت بیمار(نرمال یا علامت دار) بر شیب برجستگی مفصلی.....................................................................................................................65 ج) ارزیابی وجود اثر متقابل دو متغیر مورفولوژي سر کنديل در پلن ساژیتال و وضعیت بیمار(نرمال یا علامت دار) بر شیب برجستگی مفصلی.....................................................................................................................66 فصل چهارم: بحث و نتیجه گیری بحث.............................................................................................................................................................69 فصل پنجم:پيشنهادات پیشنهادات..........................................................................................................................................................................77 منابع منابع....................................................................................................................................................................................78 فهرست تصاویر عنوان صفحه شکل 1-2: تصویر صفحه Explorer مربوط به یکی از بیماران A: تصویر 3 بعدی، B: مقطع اگزیالی مقطع ساژیتالی، مقطع کرونالی...............................................................................................................................38 شکل2-2 :-A خط پانورامیک (Panoramic curve line)ترسیم شده از قطب خارجی کندیل درامتداد انحنای کندیل به قطب داخلی آن-B خطوط برش تصاوير ساژيتال................................................................39 شکل 3-2:-خط پانورامیک عمود بر محور طولی کندیل رسم شده به عنوان مقطع رفرنس برای تصاویر بازسازی شده کرونالی -B خطوط برش تصاويرکرونال.............................................................................................40 شکل 4-2: تصاویر ساژیتالی، مقاطع بصورت عمود بر خط پانورامیک در پلن اگزیال.....................................41 شکل 5-2:-Aپلن مرکزي کندیل و -Bاسلایس ساجیتالی متناظر با این پلن بعنوان رفرنس.......................41 شکل 6-2:اندازه گيري فضای مفصلی فوقانی...........................................................................................................42 شکل 7-2: اندازه گيري فضای مفصلی قدامی و خلفی..........................................................................................43 شکل 8-2:اندازه گيري شيب برجستگي مفصلي.....................................................................................................43 شکل 9-2:الف) مقطع اگزیالی:1- بیضوی (ovoid) ،2- Elliptical ،3- مقعر – محدب concave- convex.........................................................................................................................................................................44 ب) مقطع کرونالی: 1-گرد (round) ،2- محدب (convex)، 3-زاویه دار (Angulated........................45 ج) مقطع ساژیتالی: 1-گرد (round) ، 2- صاف در ناحیه قدام (Ant. Flattening) ، 3-صاف در خلف pos flattening...........................................................................................................................................................45 شکل 10-2 اندازه گيري بعد قدامی- خلفی و داخلی- خارجی سرکندیل………….................…….........46 فهرست جداول عنوان صفحه جدول 1-3: يافته هاي توصيفي سن بيماران مورد مطالعه به تفکيک جنس....................................................48 جدول 2-3: آزمون کلموگروف- اسميرنوف جهت ارزيابي توزيع متغيرهاي کمي مطالعه..............................49 جدول 3-3: آزمونtمستقل جهت مقایسه میانگین سنی بین دوگروه بیماران نرمال وعلامت دار........... 49 جدول 4-3 :يافته هاي توصيفي متغيرهاي کمي مطالعه درگروه بدون علامت و بيماران مبتلا به MD:.50 جدول 5-3: آزمون t مستقل (Independent sample Test) جهت مقايسه ميانگين متغيرهاي کمي درگروه بدون علامت و بيماران مبتلا به TMD........................................................................................................52 جدول 6-3: جدول متقاطع مورفولوژي سر کنديل و گروه مفاصل نرمال و علامت دار (A) و آزمون دقیق فیشر(B).............................................................................................................................................................................55 جدول7-3: جدول متقاطع مورفولوژي سر کنديل در پلن کرونال و گروه مفاصل نرمال و علامت دار (A) و آزمون کای-دو (B).........................................................................................................................................................55 جدول8-3: جدول متقاطع مورفولوژي سر کنديل در پلن ساژيتال و گروه مفاصل نرمال و علامت دار (A) و آزمون کای-دو (B).........................................................................................................................................................57 جدول9-3: آزمون کلموگروف- اسميرنوف جهت ارزيابي توزيع متغيرهاي کمي مطالعه به تفکیک گروه های نرمال و علامت دار................................................................................................................................................58 جدول10-3: ضرايب همبستگي Pearson و Spearmanبين سن با ديگر متغيرهاي کمي اين مطالعه به تفکیک در گروه های نرمال و علامت دار...............................................................................................................60 عنوان صفحه جدول 11-3: آزمون همبستگي پيرسون و اسپیرمن بين متغيرهاي اندازه فضاهاي مفصلي قدامي، فوقاني و خلفي به تفکیک در گروه های نرمال و علامت دار...............................................................................................61 جدول 12-3: آزمون همبستگي پيرسون و اسپیرمن بين شيب آرتيکولار اميننس و اندازه فضاهاي مفصلي فوقاني ،قدامي و خلفي به تفکیک در گروه های نرمال و علامت دار................................................................62 جدول 13-3: آزمون واريانس دو طرفه جهت ارزیابی وجود اثر متقابل دو متغیر مورفولوژي سر کنديل در پلن اگزيال و وضعیت بیمار بر شیب برجستگی مفصلی........................................................................................64 جدول 14-3: آزمون واريانس دو طرفه جهت ارزیابی وجود اثر متقابل دو متغیر مورفولوژي سر کنديل در پلن کرونال و وضعیت بیمار بر شیب برجستگی مفصلی........................................................................................65 جدول15-3: آزمون واريانس دو طرفه جهت ارزیابی وجود اثر متقابل دو متغیر مورفولوژي سر کنديل در پلن ساژیتال و وضعیت بیمار بر شیب برجستگی مفصلی......................................................................................67 جدول16-3: آزمون تعقیبی (Post Hoc) بن فرونی (Bonferroni) جهت مقایسه دو به دوی میانگین شیب برجستگی مفصلی در زیر گروه های مرفولوژی کندیل در پلن ساژیتال..............................................................67 فهرست نمودارها: عنوان صفحه نمودار 1-3: نمودار ميله اي، مورفولوژي سر کنديل در مقطع کرونال در گروه هاي نرمال و علامت دار..56 نمودار2-3: وجود اثر متقابل دو متغیر مورفولوژي سر کنديل در پلن اگزيال و وضعیت بیمار بر شیب برجستگی مفصلی............................................................................................................................................................64 نمودار3-3: عدم وجود اثر متقابل دو متغیر مورفولوژي سر کنديل در پلن کرونال و وضعیت بیمار بر شیب برجستگی مفصلی.............................................................................................................................................................66 نمودار 4-3: عدم وجود اثر متقابل دو متغیر مورفولوژي سر کنديل در پلن ساژیتال و وضعیت بیمار بر شیب برجستگی مفصلی............................................................................................................................................................68 عنوان صفحه Abstract ..................................................................................................................................................................... ضمائم فرم ضمیمه شماره 1:رضايت آگاهانه شرکت درطرح تحقيقاتي................................................................................82 فرم ضمیمه شماره :2پرسشنامه بیماران مبتلا به اختلالات مفصل گیجگاهی…................................………...84